YAZAR IŞIK İLE BİR DİL YOLCULUĞU

YAZAR IŞIK İLE BİR DİL YOLCULUĞU

Evrensel Kültür Sanat Derneği olarak sohbet konusu "Kelimelerin Kimliği" idi. En çok de düşen konu "Dil" idi.

DİL'E DĀİR BİR KAÇ KELÂM

Âlemlerin Efendisi (sav) bir hadis-i şerifinde meâlen şöyle buyurmuştur: "Dilini muhafaza et, lüzumsuz şeyler söyleme! Dilini koruyan kimsenin, Allah kusurlarını örter. Kişinin imānı müstakim olmaz, dili doğrulmadıkça ... İnsanın hatalarının çoğu dilindendir."

Dil deyip geçmemeli, demek ki dil ile imān arasında birbirinden ayrılmaz direkt bir ilişki var. O bakımdan imāna zarar vermemesi için dili çok hassas ve ince ayar vererek kullanılmalı.

Dilini tutamayan birini pişmanlıklarla dolu şu yakınması pek meşhurdur: 

Dilim seni dilim filim dileyim,

Başıma geleni senden bileyim!

Zaten, bülbülün çektiği dilinin belâsı yüzünden değil mi?

VE ÜÇ DİL

İnsanlar bir şeyi beyan etmek için üç dil kullanır; Dilin biri Farsçadan Türkçeye geçmiş olan kalp veya gönül anlamındaki DÎL kelimesidir. Aradaki sesli harf Türkçede olmayanne ı ne de i harfidir. İkisinin arasındaki î harfiyle telâffuz edilir. Dîl kelimesinin içinde kullanıldığı şu isimleri hemen herkes bilir. Dîlâra, Dîlâver, Dîlân, Dîlruba, Dîlber, Dîldār, Dîlşād vs...

İkinci dil, konuştuğumuz lisandır. Bizim için Türkçemiz veya her toplumun konuştuğu kendi lisanı, yani dilidir. Bu dilin kelime sayısı bakımından hem zenginliği, hem beyan kudret ve kabiliyeti olmalı.